SOWA OPAC : Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Tomaszewskiego w Kościanie

Książka

W koszyku

oceń

Poezje i prozinki / Jadwiga Stańczakowa. - Wydanie pierwsze. - Warszawa : Wydawnictwo Marginesy, 2024. - 351, [1] strona

Autor

Stańczakowa Jadwiga (1919-1996) Autor

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Gatunek

Wiersze Opowiadania i nowele

Wybór najlepszych wierszy ociemniałej poetki i nieznanej dotąd, odnalezionej po latach prozy. Wojna przecięła życie Jadwigi na pół. Przed jej wybuchem marzyła, żeby studiować kierunki humanistyczne, ale z powodu prześladowań musiała zmienić plany. Podczas okupacji brat zginął, reszta rodziny trafiła do getta, a u Jadwigi wykryto nieuleczalną chorobę oczu. Dzięki pomocy przyszłego męża udało się jej wydostać i uratować rodziców. W 1948 roku, jako dwudziestodziewięciolatka, całkowicie straciła wzrok. Zawsze chciała pisać, ale dopiero poznanie Mirona Białoszewskiego okazało się katalizatorem twórczości. Debiutowała późno, w wieku sześćdziesięciu lat. Jej pisanie było autobiograficzne, pojawiają się więc postacie przyjaciół i rodziny: Miron Białoszewski, Anna, Tadeusz i Justyna Sobolewscy, Zdzisław Stańczak, Władysław Broniewski. Odkryła też dla siebie haiku i własną formę małej prozy, którą nazwała „prozinką” – były to scenki, a czasem mikroopowiadania, punktowane paradoksalną, czasem żartobliwą puentą. W takim lekkim tonie opowiada nawet o swoich próbach samobójczych.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wypożyczalnia dla Dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 [lok. Wypożyczalnia dla Dorosłych] (1 egz.)

Recenzje:

Jadwiga Stańczakowa to postać niezwykle inspirująca. W czasie wojny udało jej się uciec z getta, lecz okupacja odebrała jej brata i niemalże całą młodość. Choroba oczu, która doprowadziła do całkowitej utraty wzroku w wieku dwudziestu dziewięciu lat, nie przeszkodziła jej jednak w realizacji literackich pasji. Przyjaźń z Mironem Białoszewskim była kluczowym momentem w jej twórczym życiu. Debiutując w wieku sześćdziesięciu lat, (...) Stańczakowa udowodniła, że na nigdy nie jest za późno na spełnienie marzeń. Jej twórczość wyróżnia się kontemplacją codzienności oraz wyjątkową zdolnością dostrzegania piękna w najdrobniejszych rzeczach.
„Poezje i prozinki” Jadwigi Stańczakowej to wspaniały zbiór, który stanowi świadectwo ogromnej wrażliwości oraz siły ducha autorki, a także jej unikalnego podejścia do formy literackiej. Książka łączy w sobie minimalistyczną poezję z osobistymi „prozinkami” — krótkimi, celnie skonstruowanymi tekstami. Stańczakowa, będąc osobą niewidomą, uczyniła swoje doświadczenie głównym tematem twórczości, co czyni jej dzieła jednocześnie intymnymi i uniwersalnymi. Zbiór ten jest dowodem na to, iż literatura może być nie tylko środkiem wyrazu, ale też mostem pomiędzy światami — w tym przypadku pomiędzy percepcją widzącą a niewidzącą.
Czytając tę pięknie wydaną książkę miałam poczucie obcowania z czymś niezwykle autentycznym, poruszającym. Stańczakowa potrafiła oddać zarówno urok codzienności, jak i dramat ludzkiego istnienia w sposób, który głęboko mnie wzruszył. Szczególnie cenię jej umiejętność tworzenia poezji pełnej ciszy, kontemplacji, jednak niosącej ogromny ładunek emocjonalny. Jej teksty wciągają, bo są pozbawione patosu, pisane są z perspektywy osoby, która zna ciemność, ale nie unika światła w swoich opowieściach. Podziwiam jej odwagę, by o trudnych tematach, jak depresja czy niepełnosprawność, mówić z humorem.
Z czystym sercem polecam tę książkę wszystkim szukającym literatury nie tylko pięknej, ale też refleksyjnej. „Poezje i prozinki” to zbiór zapraszający do zatrzymania się na chwilę, spojrzenia na świat inaczej. To także wyjątkowa podróż przez życie i emocje osoby, która pomimo własnych ograniczeń stworzyła coś uniwersalnego i poruszającego. Stańczakowa trafia prosto do serca, a jej twórczość zostaje z czytelnikiem na długo. Dla mnie jest to jedna z najważniejszych książek, jakie przeczytałam w tym roku.